Το σχέδιο Ατσεσον διά χειρός Σωσσίδη
Ο Σακης Μουμτζής αναλύει στην Καθημερινή τις χαμένες ευκαιρίες Ελλάδας και Κύπρου
Το καλοκαίρι του 1964 ήταν εκρηκτικό για την Κύπρο. Είχαμε πρωτίστως την αυστηρή επιστολή Λίντον Τζόνσον προς Ισμέτ Ινονού (5.6.1964) με την οποία αποτράπηκε τουρκική εισβολή στη Μεγαλόνησο. Στη συνέχεια ο πρωθυπουργός Γεώργιος Παπανδρέου επισκέφθηκε την Ουάσιγκτον, όπου και ετέθησαν οι βάσεις των συνομιλιών της Γενεύης για την επίλυση του Κυπριακού, που ξεκίνησαν αμέσως μετά υπό την επιστασία του ΟΗΕ, με ουσιαστικό διαπραγματευτή τον Ντιν Ατσεσον. Ενώ διεξάγονταν οι συνομιλίες, ξέσπασαν στην Κύπρο άγριες μάχες μεταξύ των Ελληνοκυπρίων και των Τουρκοκυπρίων στην περιοχή της Μανσούρας, που είχαν αποτέλεσμα τον βομβαρδισμό της Τηλλυρίας από τουρκικά αεροπλάνα (4-8.8.1964). Και η κορύφωση όλων αυτών των γεγονότων ήρθε με την επίσημη και με κάθε τυπικότητα υποβολή των προτάσεων Ατσεσον προς την ελληνική κυβέρνηση στις 20 Αυγούστου.
Επειδή πολλά είχαν γραφτεί για το σχέδιο Ατσεσον και την αντιμετώπισή του από τον Γεώργιο Παπανδρέου, ο επίσημος διαπραγματευτής της Ελλάδας στη Γενεύη και στενός συνεργάτης του Ελληνα πρωθυπουργού, ο Τζων Σωσσίδης, απέστειλε επιστολή στην εφημερίδα «Το Βήμα» στις 23 Ιανουαρίου 2002 στην οποία ξεκαθάριζε κάποια πράγματα. Πρώτον, δεν υπήρχαν δύο σχέδια Ατσεσον. Υπήρχε ένα, αυτό που υποβλήθηκε στην ελληνική κυβέρνηση. Δεύτερον, το υποβληθέν σχέδιο δεν προσέφερε στην Τουρκία βάση υπό μορφή κυριαρχίας, αλλά επ’ ενοικίω. Ολα τα υπόλοιπα που γράφονταν στον Τύπο για παραχώρηση Καστελλόριζου ή άλλων νησιών, ήταν ανακρίβειες. Τρίτον, η αμερικανική πλευρά ζητούσε από την ελληνική κυβέρνηση να αποδεχθεί το σχέδιο Ατσεσον και στη συνέχεια οι Αμερικανοί θα αναλάμβαναν να πείσουν την Τουρκία. Τέταρτον, την ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα θα την ανακήρυσσαν τα δύο κοινοβούλια και εν συνεχεία, αφού θα είχε προσαρτηθεί η Κύπρος, η ελληνική κυβέρνηση θα διαπραγματευόταν με την τουρκική, υπό την καθοδήγηση των Αμερικανών, τα ανταλλάγματα. Πέμπτον και σημαντικό, που συστηματικά δεν αναφέρεται. Το σχέδιο Ατσεσον προέβλεπε επιστροφή στην Κωνσταντινούπολη των εκδιωχθέντων Ελλήνων, με φροντίδα για την οικονομική τους αποζημίωση και επαναφορά του ειδικού καθεστώτος της Ιμβρου και της Τενέδου.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΑ
- Εβδομάδα των μικρών βιβλιοπωλείων από 27 Μαΐου έως 1 Ιουνίου
- «Father Mother Sister Brother» - Άνταμ Ντράιβερ, Κέιτ Μπλάνσετ και Τομ Γουέιτς στην νέα ταινία του Τζιμ Τζάρμους
- Τριτοβάθμια εκπαίδευση: 68.851 οι εισακτέοι σπουδαστές για το ακαδημαϊκό έτος 2024-2025
- «Σ’ εσάς που με ακούτε» της Λ. Αναγνωστάκη στο Αμφι-Θέατρο για λίγες παραστάσεις
- Προειδοποίηση Μητσοτάκη: "Αν δεν σεβαστεί η Βόρεια Μακεδονία την Συμφωνία των Πρεσπών ο δρόμος προς την Ε.Ε. θα παραμείνει κλειστός"